czwartek, 19 stycznia 2012

Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w r. 1521 w Krakowie (Jan Matejko).

Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży
katedry w r. 1521 w Krakowie.


Matejko namalował ten obraz w 1874 roku. Wbrew nazwie przedstawia on zupełnie inną scenę - wydobycia dzwonu z ludwisarskiej formy oraz poświęcenia. Z lewej strony widzimy króla Zygmunta I Starego, królową Bonę oraz ich świtę. Przed parą królewską siedzi Stańczyk. Nad dzwonem z podniesionymi rękami stoi jego twórca, Hans Beham, ludwisarz z Norymbergi. W centrum obrazu aktu poświęcenia dokonuje biskup krakowski Jan Chojeński. Scena rozgrywa się przed Bramą Wiślaną (niezachowaną do naszych czasów). W tle widzimy sylwetkę zamku wawelskiego.   
Obraz znajduje się obecnie w zbiorach Muzem Narodowego w Warszawie.

3 komentarze:

  1. Olej 94 x 189cm na desce mahoniowej.
    Obraz malowany był w nowej pracowni artysty przy ulicy Floriańskiej.
    Jak w wielu innch kompozycjach, tak i na tym obrazie ukazał Matejko osoby, które w takim zgromadzeniu brać udzialu nie mogły, jakkolwiek z przedstawionym wydarzeniem miały związek. Zarówno Seweryn Bethman jak i Stanislaw Kmita i Grzegorz Lubrański zmarli wcześniej; Jan Chojeński został Mianowany biskupem krakowskim dopiero w 1537 roku, a lutnista Bakfark był nadwornym lutnistą nie Zygmunta I Starego, a Zygmunta Augusta. Zygmunt August przedstawiony na obrazie jako paroletni , miał w rzeczywistości w roku 1520 dopiero rok, młodsza także była jego siostra Izabela.
    Oczywiście legenda o zerwaniu strun z lutni i wrzuceniu ich do roztopionej masy metalu, by dzwon po odlaniu miał dźwięk podobny do lutni Bakfarka, powstała dziesiątki lat później.

    "Dzwon Zygmunta " jest jednym z ogniw łańcucha obrazów, których tematykę zaczerpnął Matejko z ulubionej epoki Odrodzenia. Lewa strona kompozycji ukazuje bogactwo i przepych epoki, odzwiercziedla też nastrój renesansowej radości życia. Prawa natomiast pokazuje, jak wnikliwie umiał patrzeć na trud ciężkiej pracy i jak znakomicie oddał go w obrazie.
    Matejko od dzieciństwa czuł wielki sentyment do dźwięku dzwonu. Marzeniem jego było, aby zabrzmiał mu po śmierci - co zostało spełnione.

    Po wystawie w 1875 na dorocznym Salonie paryskim Akademia Francuska powołała Matejkę na członka rzeczywistego Instytut de France. Za trzy obrazy wystawione w 1878 roku na Powszechnej Wystawie w Paryżu (w tym "Dzwonu Zygmunta") otrzymał artysta najwyższe odznaczenie - wielki honorowy medal złoty. W ślad za tym Rafaelowska Akademia w Urbino jednomyślnie powołała Matejkę na swego członka.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziękuję za kolejny znakomity merytorycznie komentarz. Szczerze podziwiam taką wiedzę :)

    OdpowiedzUsuń